Schuldgevoel werkende moeder: iets wat erbij hoort?
Je hebt een baan, kinderen en een hoofd dat barst van de ambities én verantwoordelijkheden. Vrijheid, ontwikkeling, een goed salaris: heerlijk. Alleen word je soms gillend gek van dat eeuwige schuldgevoel. Jij wil rust in je hoofd en ruimte voor jezelf, zonder dat thuis iets ontspoort of je dromen uit beeld verdwijnen.
In dit artikel stel ik die knagende stem in je hoofd, je weet wel, die je influistert dat je tekortschiet, in het licht. We ontdekken waar dat moedersschuldgevoel vandaan komt, wat het met je doet (en met je kinderen), en vooral: hoe je het niet langer de baas van je leven laat zijn.
Geen gezwets, maar eerlijke antwoorden, rake voorbeelden en praktische tools. Zodat jij straks weet: schuldgevoelens maken je alleen maar menselijk en geen waardeloze moeder.
Waarom hebben veel werkende moeders een schuldgevoel?
Jij voelt je schuldig omdat je geeft om je kind. Je wil het beste voor ze. Maar daar blijft het niet bij. Je moeder deed het anders dan jij, je Instagram staat vol moeders met 'perfecte' kinderen en altijd verse smoothies, en als je man een keer bij de speeltuin staat, krijgt hij een medaille.
Wij krijgen het schuldgevoel gratis ingebakken via cultuur, opvoeding, media en de stemmen uit het verleden. De 'goede moeder' was ooit fulltime thuis; nu moet je én directeur én knutselmoeder én fitgirl zijn. Je bent hier niet alleen in, maar wel verantwoordelijk om de bullshit te herkennen én te doorbreken. Om te weten wat belangrijk is voor jou en dáárvoor te kiezen.
Is het schuldgevoel van een werkende moeder normaal?
Ja, dikke vette JA. Schuldgevoel hoort erbij, want je bent nou eenmaal niet harteloos. Maar: het hoeft niet je basisemotie te zijn. Zie het als een seintje dat je tijd voor jezelf mag maken. Gaat het elke dag met je aan de haal, bepaalt het je keuzes of leg je jezelf absurde eisen op? Dan wordt het serieus tijd om er iets aan te gaan doen. Je wordt er namelijk niet leuker op voor jezelf of je kinderen.
Als jij bewust keuzes maakt, op basis van wat voor jou prioriteit heeft, zal het schuldgevoel minder zijn.
Mentale last en maatschappelijke verwachtingen
“Je blijft straks toch wel werken?” “Je brengt je kind toch niet naar de opvang?” “Je moet wel jezelf blijven hoor.” “Dit is nu niet de tijd om jezelf te ontwikkelen”
Je doet het nooit goed. Dus kan je maar beter doen wat bij jou past. Een leven dat bij jou past, bij wat jou gelukkig maakt en daarmee ook je kinderen gelukkig zal maken.
En dat vraagt inzet van jezelf: ontdekken wat dat dan is, grenzen stellen, keuzes maken die out-of-the-box liggen. En soms ook keuzes maken waarvan je ooit dacht: “Dat ga ik echt niet doen”.
Niet iedereen zal het snappen, maar dat is ook niet belangrijk. Het systeem waarin we leven is niet gemaakt op het individu, maar de groep. En een behoorlijk ouderwetse. Als je écht wil kiezen voor jezelf, vraagt dat soms een beweging tegen de stroom in.
Zie jezelf hierin als een voorvechter. Voor de vrouwen die hetzelfde willen en in jouw voetstappen kunnen lopen. En het voordeel? Dit hoef jij niet alleen te doen!
CTA
Cijfers en feiten over werkende moeders en schuldgevoel
Nederland is wereldkampioen deeltijdwerken, vooral onder vrouwen. Bijna zes op de tien stellen vallen terug op het ouderwetse patroon: één fulltimer (vaak hij) en één parttimer (jij). Fulltime werken doen we zelden met zijn tweeën, want wie haalt er dan de peuter met driftbui van de opvang?
Opvallend: 70% van de moeders voelt zich structureel opgejaagd over die eeuwige spagaat tussen werk en gezin. Geen toeval dat 1 op de 3 moeders na haar verlof binnen de kortste keren eruit ligt door overbelasting. Het schuldgevoel blijkt dus geen uitzondering, het is de norm. Je bent dus niet gek, je bent gewoon onderdeel van een systeem dat alle ballen in de lucht verwachten als standaard ziet.
Moeders dragen de mentale last: ruildagen plannen op de opvang, oppas regelen voor de studiedag, verkleeddagen, playdates, eerste contact zijn voor school (ook als je duidelijk aangeeft dat vaders dat is) etc. etc. Want op de één of andere manier denk je als moeder nét iets eerder aan wat er geregeld moet worden dan de vaders…
Kan schuldgevoel bij een werkende moeder invloed hebben op kinderen?
Jazeker. Niet omdat je werkt, maar omdat jij met een vol hoofd of kort lontje thuiskomt, loopt te stressen en vergeet om af en toe gewoon samen gek te doen. Ze leren je uit de weg te gaan, op eieren te lopen, dat werk alleen maar stom is.
Kinderen leren niet van perfecte moeders, they learn by example, en daar hoort ook falen, sorry zeggen en herstellen bij. Laat zien dat fouten maken mag, dat je gevoelens niet weg hoeft te stoppen, en dat zelfzorg onderdeel is van liefde. Open je mond, wees kwetsbaar, want júist dat maakt je een krachtig voorbeeld.
Hoe ga je om met schuldgevoel als werkende moeder?
Schuldgevoel komt voort uit een tekort. Het gevoel dat je tekort schiet op allerlei vlakken. En als moeder zijn dat nogal veel vlakken. Maar welke van die vlakken zijn écht belangrijk voor jou?
Kies welke vlakken jouw aandacht verdienen en kies bewust welke niet. Die bewuste keuze zorgt ervoor dat het schuldgevoel minder wordt. En daarnaast, schiet je echt tekort? Hoe hoog leg jij de lat voor jezelf? Waarschijnlijk is jouw 70% meer dan genoeg voor hetgeen je doet. Niet alles heeft je 100% inzet nodig.
En weet je wat bewust kiezen ook doet?
Je gaat minder vergelijken. Want wat voor een ander belangrijk is, hoeft voor jou niet belangrijk te zijn. Een schoon huis? Belangrijk voor de één, bijzaak voor de ander. Een managerfunctie? Dat kan een prio voor jou zijn, maar een ander wil meer inhoudelijk aan de slag. Elke dag een biologisch geteelde huisgemaakte maaltijd? Of mag een Hello Fresh of diepvriespizza ook?
En het leukste: nee zeggen wordt een stuk makkelijker. Want jij hebt glashelder waar je wel of geen tijd in wil steken. Grenzen stellen is ineens een eitje en dat is een ontzettend mooi voorbeeld naar je kinderen.
Welke tips zijn er om het schuldgevoel van een werkende moeder te verminderen?
Stel prioriteiten in je leven. Wat is (nu) wel en niet belangrijk en ga daarvoor. Je hoeft echt niet alles altijd te doen
En wat je wel doet hoeft niet allemaal op 100%. Voor veel dingen is 60% ruim voldoende
Eén van die prioriteiten ben jijzelf. Die plan je in. Is een non-negotiable. Ontspanning, sporten, zelfontwikkeling, maak er een mooie mix van.
Investeer in échte quality time, zonder afleiding, ook 15 minuten volle aandacht doen wonderen
Social media? Pauzeer, mute of gooi eruit wie je niet inspireert of energie geeft. En überhaupt: Wat voegt het toe?
Wees scherp op je grenzen thuis en op werk: “Nee” is een volledige zin
Deel je gevoel met vriendinnen die je snappen, denk niet dat je de enige bent met moederstruggles
Maak samen met je werkgever heldere afspraken (en durf daar écht op te staan).
En belangrijk: vier wat goed gaat, met het hele gezin
Conclusie
Schuldgevoel hoort erbij, maar het hoeft je leven niet te regeren. Je bent niet alleen, je bent niet zwak en je hoeft niet perfect te zijn. Je mag meer willen.
Je kinderen hebben meer aan een échte moeder dan aan een uitgebluste superwoman. Milde blik, open gesprekken én hulp als je het niet meer trekt zijn slim en sterk. Blijf ademen, laat los wat niet werkt, en vergeet niet: je doet het al verdraaid goed. Eigenlijk beter dan je denkt.
En wil je hier hulp bij? Plan dan een call in! Dan kijken we wat ik voor jou kan betekenen.
En wil je hier hulp bij? Plan dan een call in! Dan kijken we wat ik voor jou kan betekenen.
